ในยุคที่อาหารฟาสต์ฟู้ดและของหวานเป็นเรื่องปกติ หลายคนอาจไม่รู้ว่าตัวเองกำลังเผชิญกับ “ไขมันพอกตับ” โรคเงียบที่เกิดจากการสะสมของไขมันในเซลล์ตับมากเกินไป หากตรวจพบตั้งแต่ระยะต้น ยังสามารถฟื้นฟูให้ตับกลับมาทำงานได้ดีเหมือนเดิม แต่หากปล่อยไว้นานอาจลุกลามจนกลายเป็นตับอักเสบ หรือตับแข็งได้
ไขมันพอกตับระยะต้นคืออะไร
ไขมันพอกตับระยะต้น (Early-stage Fatty Liver) คือภาวะที่มีไขมันสะสมในตับมากกว่า 5% แต่ยังไม่มีการอักเสบของเซลล์ตับในระดับรุนแรง ซึ่งในระยะนี้ตับยังสามารถฟื้นฟูตัวเองได้ หากมีการปรับพฤติกรรมและดูแลสุขภาพอย่างถูกวิธี
สาเหตุของไขมันพอกตับระยะต้น
- รับประทานอาหารไขมันสูงหรือของทอดบ่อย
- ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
- ขาดการออกกำลังกาย
- ภาวะดื้อต่ออินซูลินในผู้ป่วยเบาหวาน
- ความเครียดสะสมและการพักผ่อนไม่เพียงพอ
อาการของไขมันพอกตับในระยะต้น
โดยทั่วไป ไขมันพอกตับในระยะแรกมักไม่มีอาการชัดเจน ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะรู้ตัวเมื่อเข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปี แต่บางคนอาจเริ่มรู้สึกอ่อนเพลีย แน่นชายโครงขวา เบื่ออาหาร หรือมีค่าตับ (SGOT, SGPT) สูงขึ้นกว่าปกติ
ไขมันพอกตับระยะต้น รักษาได้ไหม?
คำตอบคือ “ได้” หากตรวจพบตั้งแต่เนิ่น ๆ ไขมันพอกตับสามารถฟื้นฟูได้โดยไม่ต้องใช้ยาในระยะเริ่มต้น เนื่องจากตับเป็นอวัยวะที่สามารถซ่อมแซมตัวเองได้ เพียงปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตอย่างถูกวิธี
แนวทางการฟื้นฟูไขมันพอกตับระยะต้น
- ควบคุมอาหาร ลดของทอด ของมัน และอาหารแปรรูป เพิ่มผัก ผลไม้ และโปรตีนไขมันต่ำ เช่น ปลาและถั่ว
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ หรือปั่นจักรยาน
- พักผ่อนให้เพียงพอ โดยเฉพาะการนอนก่อน 23.00 น. เพื่อให้ตับมีเวลาฟื้นฟู
- งดดื่มแอลกอฮอล์ อย่างเด็ดขาด เพราะจะทำให้เซลล์ตับอักเสบและกลายเป็นตับแข็งได้
- เสริมสารบำรุงตับ เช่น กลูต้าไธโอน ซิลิมาริน วิตามินบีรวม และสารต้านอนุมูลอิสระ เพื่อช่วยให้เซลล์ตับแข็งแรงและลดการอักเสบ
ตรวจสุขภาพตับอย่างต่อเนื่อง
การตรวจเลือดเพื่อดูค่าการทำงานของตับเป็นประจำทุก 6 เดือน จะช่วยให้คุณทราบความเปลี่ยนแปลงของภาวะไขมันพอกตับได้ทันเวลา หากค่าตับเริ่มสูงขึ้นควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อป้องกันการพัฒนาไปสู่ตับอักเสบหรือตับแข็ง
ไขมันพอกตับระยะต้นยังสามารถรักษาและฟื้นฟูได้ หากตรวจพบเร็วและปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้เหมาะสม การกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพ งดแอลกอฮอล์ และเสริมสารบำรุงตับอย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้ตับฟื้นตัว แข็งแรง และห่างไกลจากตับแข็งได้ในระยะยาว
