กรดไหลย้อน อาการกวนใจที่มักถูกเข้าใจผิดกับอาการปวดท้อง

กรดไหลย้อนเป็นโรคระบบทางเดินอาหารที่พบได้บ่อยมากในปัจจุบัน เกิดจากกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมาที่หลอดอาหาร ทำให้เกิดอาการแสบร้อนกลางอก เรอเปรี้ยว จุกแน่น หรือรู้สึกเหมือนอาหารไม่ย่อย ซึ่งหลายครั้งอาการเหล่านี้อาจทำให้คนไข้สับสนกับอาการในบริเวณท้องส่วนอื่น โดยเฉพาะอาการ ปวดท้องข้างขวา ที่อาจมีสาเหตุแตกต่างออกไป

อาการหลักของกรดไหลย้อน

ผู้ที่มีภาวะกรดไหลย้อนมักมีอาการชัดเจน เช่น แสบร้อนกลางอก เรอเปรี้ยว จุกบริเวณลิ้นปี่ แน่นหน้าอก รวมถึงมีอาการไอเรื้อรัง เสียงแหบ เจ็บคอ โดยเฉพาะหลังรับประทานอาหารมื้อใหญ่ หรือหลังกินอาหารมัน เผ็ด หรือดื่มชา กาแฟ และน้ำอัดลม

ปวดท้องข้างขวาไม่ใช่อาการหลักของกรดไหลย้อน

แม้ว่ากรดไหลย้อนจะทำให้รู้สึกแน่นท้องหรือจุกเสียดได้ แต่ตำแหน่งอาการปวดส่วนใหญ่จะอยู่บริเวณกลางอก หรือลิ้นปี่มากกว่า ไม่ใช่ตำแหน่ง ปวดท้องข้างขวา ดังนั้นหากมีอาการปวดเฉพาะจุดทางด้านขวาของช่องท้อง โดยเฉพาะบริเวณชายโครงขวา ปวดร้าวไปหลัง หรือปวดร่วมกับไข้ คลื่นไส้อาเจียน อาจเกี่ยวข้องกับปัญหาของถุงน้ำดี ตับ หรือลำไส้ ซึ่งควรรีบตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม

แยกกรดไหลย้อนออกจากอาการอื่นได้อย่างไร?

เพื่อหลีกเลี่ยงความสับสน สามารถสังเกตอาการแยกได้ดังนี้:

  • กรดไหลย้อน: แสบร้อนกลางอก จุกลิ้นปี่ เรอเปรี้ยวหลังอาหาร
  • อาการปวดท้องด้านขวา: ปวดจี๊ด ปวดตุบ หรือแน่นบริเวณชายโครงขวา
    อาจเกี่ยวกับระบบถุงน้ำดี เช่น นิ่วในถุงน้ำดี หรือถุงน้ำดีอักเสบ
    (อ่านเพิ่มเติม)
  • ปัญหาตับหรือทางเดินน้ำดี: อาจมีตัวเหลือง ตาเหลือง ร่วมด้วย

สาเหตุที่ทำให้กรดไหลย้อนกำเริบ

พฤติกรรมหลายอย่างกระตุ้นให้กรดไหลย้อนรุนแรงขึ้น เช่น:

  • กินมื้อใหญ่หรือกินแล้วนอนทันที
  • กินอาหารมัน ของทอด เผ็ดจัด หรือเปรี้ยวจัด
  • ดื่มน้ำอัดลม ชา กาแฟ แอลกอฮอล์
  • เครียดจัด พักผ่อนไม่พอ สูบบุหรี่
  • น้ำหนักเกิน ทำให้ความดันในช่องท้องเพิ่มขึ้น

ดูแลตัวเองอย่างไรเมื่อเป็นกรดไหลย้อน?

  • แบ่งอาหารเป็นมื้อเล็ก ๆ แต่กินบ่อยขึ้น
  • หลีกเลี่ยงอาหารที่กระตุ้นอาการ เช่น ช็อกโกแลต นมเปรี้ยว น้ำอัดลม
  • ไม่ควรนอนราบทันทีใน 2–3 ชั่วโมงหลังอาหาร
  • ลดการดื่มชา กาแฟ และแอลกอฮอล์
  • ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนัก

กรดไหลย้อนเป็นโรคที่พบบ่อยและมักกำเริบตามพฤติกรรมการกินหรือความเครียด แม้ว่าอาจทำให้เกิดอาการแน่นท้องหรือจุกลิ้นปี่ แต่โดยทั่วไปไม่ได้ทำให้ ปวดท้องข้างขวา หากมีอาการปวดเฉพาะจุดทางด้านขวาร่วมกับอาการผิดปกติอื่น ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริง เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนในอนาคต